Haft to metoda zdobienia o wielowiekowej tradycji. Zmieniały się epoki, historią świata wstrząsały przełomowe wydarzenia, a haftowanie wciąż pozostawało cenioną i kultywowaną sztuką zdobniczą. Technika ta służyła do upiększania nie tylko tkanin, ale również skóry, filcu czy papieru. Ciekawostką jest, że mistrzami tej sztuki byli już starożytni Chińczycy oraz peruwiańscy Indianie, poprzednicy Inków. Najstarsze znane hafty, pozyskane podczas prac wykopaliskowych prowadzonych w Attyce i górach Ałtaj, pochodzą z V-IV wieku p.n.e. Tradycja ta ma więc już ponad 2500 lat i wciąż cieszy się dużym zainteresowaniem. Aż do drugiej dekady XIX stulecia haftowano ręcznie, przy użyciu krosienek lub tamborka. Od roku 1828 wprowadzono haft maszynowy.
Techniki hafciarskie
Istnieje wiele technik hafciarskich, które powstawały w tak długiej historii, ale ich wspólną cechą jest wyszukiwanie na danym tle określonego ornamentu według ustalonego wzoru. Z bogactwa stosowanych technik zdobienia tkanin wyróżnić można cztery podstawowe grupy haftów: płaski, wypukły, nakładany i ażurowy. Szczególnie efektowny jest ten drugi, zwany również reliefowym, spotykany na przykład w szatach liturgicznych, wykonywany nicią złotą lub srebrną. Haft nakładany polega na naszywaniu na tkaninie lub wszywaniu w nią elementu zdobniczego, który wycięto z innego tworzywa. Do najbardziej znanych i cieszących się powszechnym uznaniem haftów ażurowych – czyli imitujących koronkę – zalicza się haft richelieu, zwany inaczej weneckim.
Najprostszy i najpowszechniej stosowany jest oczywiście haft płaski. Wiele osób szukających nowych pasji kieruje swą uwagę właśnie na sztukę hafciarską, a w Internecie znaleźć można wiele stron dla pasjonatów tej sztuki. Doświadczone hafciarki krok po kroku prezentują różne techniki zarówno dla początkujących adeptów sztuki ręcznego zdobienia tkanin, jak i dla tych bardziej zaawansowanych. Co ciekawe w czasach, gdy dowolny wzór czy ornament wykonać można techniką haftu komputerowego na skalę masową, prawdziwe rękodzieło wciąż jest w cenie i znajduje wielu nabywców. Haftować można wszak nie tylko stroje, ale również wszelkie elementy tkaninowe stosowane do upiększania różnego rodzaju wnętrz – bez nich częstokroć nie dałoby się uzyskać odpowiedniego wrażenia. Pięknie zdobione poduszki, narzuty, zasłonki, serwety czy choćby niewielkie serwetki i obrazki nadają przestrzeni wyjątkowy charakter. Haftowany przedmiot zawsze będzie też doskonałym pomysłem na prezent dla bliskiej osoby.
Cierpliwości i umiejętności
Jak wszelkie rękodzieło haft wymaga oczywiście wiele cierpliwości i sporych umiejętności. Najbardziej ekskluzywne hafty artystyczne, wykonywane na przykład na godłach, chorągwiach, sztandarach i ornatach, świadczą o wyjątkowym kunszcie hafciarki. Trzeba prawdziwego mistrzostwa i doskonałej znajomości tej sztuki, aby uzyskać zachwycający efekt szczegółowości wykonania.
Obecnie wiele osób znajdujących się w trudnej sytuacji, spowodowanej wielowymiarowymi negatywnymi skutkami pandemii, szuka nowych pasji lub po prostu możliwości zarobkowania. Kobiety w różnym wieku mogą na przykład szukać informacji na temat tego, jak zacząć haftować. To pomysł realny, możliwy do wykonania od zaraz, a przy tym atrakcyjny, bo na początek wymaga niewielkich nakładów.
